Veel mensen denken nog steeds dat prostaatkanker een ‘oude mannen’-ziekte is, dat je er niet aan dood gaat en dat iedere man evenveel kans heeft om prostaatkanker te krijgen. Deze misverstanden wil de Prostaatkankerstichting in Movember, de traditionele prostaatkankermaand, graag de wereld uit helpen.
Per jaar krijgen zo’n 13.000 mannen de diagnose prostaatkanker. Ruim 5.700 van hen zijn jonger dan 70 jaar. Ongeveer 1.200 van deze mannen is zelfs onder de 60 jaar. Ook het aantal overlijdens is behoorlijk hoog. Elk jaar overlijden namelijk zo’n 3.000 mannen aan prostaatkanker, dat is ongeveer evenveel als vrouwen die overlijden aan borstkanker.
Omdat prostaatkanker in het begin vrijwel nooit klachten geeft, is het lastig om er op tijd bij te zijn. Zodra er klachten ontstaan is de kanker vaak al uitgezaaid en is genezing niet meer mogelijk. Dit is bij ruim 2.500 mannen per jaar het geval (20% van alle diagnoses). Mannen met uitgezaaide prostaatkanker overlijden meestal niet op korte termijn, maar de behandelingen zijn niet mals en de gevolgen hebben veel impact op het leven van de man en zijn partner. Reden temeer om er op tijd bij te zijn. Want hoe eerder prostaatkanker wordt ontdekt, hoe groter de kans op genezing.
Wanneer prostaatkanker wordt ontdekt gaat het in de meeste gevallen om een niet-agressieve tumor, die regelmatig niet actief hoeft te worden behandeld. Als er wel sprake is van een agressieve tumor, dan is het belangrijk dat deze in een zo vroeg mogelijk stadium wordt gediagnosticeerd en behandeld. Door nieuwe diagnostische opsporingsmethoden kunnen de agressieve en niet-agressieve tumoren in een vroeg stadium van elkaar worden onderscheiden. Dit voorkomt onnodige vervolgdiagnostiek en behandeling.
Verhoogd risico op prostaatkanker
Vanaf ca. 50 jaar hebben alle mannen een verhoogd risico op prostaatkanker. Daarnaast komt prostaatkanker vaker voor -en is vaak agressiever- bij mannen van Afrikaanse afkomst. Tenslotte zijn er families waarin prostaatkanker vaker en/of op jonge leeftijd (< 55 jaar) voorkomt. Ook bij deze laatste groep betreft het vaak een agressievere vorm van prostaatkanker met een slechtere prognose. Bij ongeveer 5 tot 10% van alle patiënten met prostaatkanker is sprake van erfelijke of familiaire aanleg. Redenen om aan een erfelijke aanleg bij prostaatkanker te denken, zijn:
- prostaatkanker én een familielid (eerste- of tweedegraads) met borstkanker, met een diagnoseleeftijd van 50 jaar of jonger
- prostaatkanker én een familielid (eerste- of tweedegraads) met eierstokkanker
- prostaatkanker én een familielid (eerste- of tweedegraads) met alvleesklierkanker
- prostaatkanker én van Joodse afkomst
Europa
Ook in Europa klinken signalen dat er meer aandacht moet komen voor het vroeg opsporen van kanker. De Europese Commissie presenteert een nieuwe aanpak om lidstaten te ondersteunen bij kankerscreening en beveelt een uitbreiding van georganiseerde kankerscreening aan bij prostaatkanker. De Europese Commissie beveelt dit aan, omdat het zo vroeg mogelijk opsporen van kanker volgens haar levens kan redden en de levenskwaliteit verbetert van patiënten.
