[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ layout=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding_top=”” padding_right=”” padding_bottom=”” padding_left=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none” last=”no” hover_type=”none” link=”” border_position=”all”][fusion_text columns=”” column_min_width=”” column_spacing=”” rule_style=”default” rule_size=”” rule_color=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=””]
[fusion_dropcap color=”” boxed=”yes” boxed_radius=”50%” class=”” id=””]B[/fusion_dropcap]eton is niet uit onze samenleving weg te denken. In bijna alle gebouwen, kunstwerken en waterwerken is het materiaal verwerkt. Maar blijft beton ook in de toekomst een populair duurzaam bouwmateriaal? ‘Jazeker’, zeggen Rob van Gijzel, voorzitter van Betonhuis en Michiel Dankers, voorzitter van Cascade Zand en Grind.
Beton is robuust, gaat lang mee en is buitengewoon duurzaam”, zo opent Rob van Gijzel. “Zand en grind, twee hoofdbestanddelen van beton, worden voornamelijk in Nederland gewonnen en zijn ruim voorradig.” “Bij de winning is er veel aandacht voor landschapswaarden, waardoor de biodiversiteit na die winning zelfs groter is dan in het oorspronkelijke landschap”, vult Michiel Dankers aan.
Verduurzamen van de betonsector
De Nederlandse overheid heeft het doel dat Nederland in 2030 49 procent minder CO2-uitstoot heeft ten opzichte van 1990. Dit is vastgelegd in het Klimaatakkoord. Al een aantal jaar zet de cement- en betonbranche in op het verlagen van de CO_-footprint. Van Gijzel: “We hebben hier met elkaar wel een aandachtspunt. Voor beton heb je niet alleen zand en grind nodig, maar ook cement. Omdat de Nederlandse productie van portlandcementklinker is gestopt, moeten we deze basisgrondstof voor cement uit het buitenland gaan halen. Nu is het in Europa zo geregeld dat de CO2-uitstoot wordt toegerekend aan het land waar het geproduceerd wordt. We hebben in Nederland dus geen CO2-uitstoot van de klinkerproductie meer, terwijl we wel cement gebruiken. Dat is toch gek? Daar willen we met het Betonakkoord iets aan doen; CO2-uitstoot stopt immers niet bij landsgrenzen. Eerlijk meten op een gestandaardiseerde manier. Voor alle bouwmaterialen en ook over landsgrenzen heen. De Nederlandse overheid moet wat ons betreft aan de bak en namens de industrie streven wij dan ook naar een gelijk Europees ‘Level Playing Field’. Als betonsector staan wij hier helaas alleen in. Kijken we naar andere bouwmaterialen, zoals hout, staal of kunststof, dan zie ik geen akkoorden om de klimaatdoelstellingen te halen. We lopen als industrie op dat punt voorop.”
Circulair bouwen met beton
Een ander belangrijk punt bij duurzaamheid is circulariteit. Het Rijksbrede programma ‘Nederland Circulair in 2050’ schrijft voor dat als er wordt gesloopt, beton moet worden gerecycled en worden ingezet voor de fabricage van nieuwe producten. Beton krijgt vaak een herbestemming, bijvoorbeeld in de vorm van een gebouwtransformatie waarbij het betonskelet blijft staan, of door simpel hergebruik van een betonklinker of -tegel. “Een van de mooiste kenmerken van beton is de zeer lange levensduur. Natuurlijk kun je het goed recyclen en het oude product opnieuw inzetten maar dat doe je pas nadat alle opties overwogen zijn. Het kost immers ook energie om beton te slopen om daar granulaat van te maken, of om betonpuin te gebruiken voor wegfundatie. Recyclen kan overigens heel goed, mits je het proces bewaakt en zorgt dat het materiaal schoon blijft”, aldus Dankers. Dan kan het ook in volgende levenscycli weer goed gebruikt worden. “We stimuleren het hergebruik van beton én kijken hoe we de winning van de grondstoffen voor beton kunnen combineren met mooie maatschappelijk gewenste projecten. We kunnen bij de winning van zand en grind bijvoorbeeld nieuwe natuurgebieden maken en door rivierverruiming waterstandsverlaging creëren, zodat mensen droge voeten houden en kunnen genieten. Er zijn gebieden waar recreatie ontstaat en waar natuurgebieden aan elkaar geschakeld worden. De biodiversiteit neemt toe. De uitputting van het milieu door de winning van de grondstoffen die nodig zijn voor beton is echt marginaal. Het materiaal blijft in de eigen keten en verliest zijn waarde als grondstof niet. Misschien wel als we minder in beton zouden bouwen.”
Kracht van beton
Wat is dan de kracht van beton? Van Gijzel: “Beton is het meest gebruikte materiaal in de bouw, het heeft een enorm lange levensduur, het is sterk, brandveilig. Het biedt enorm veel comfort en is bovendien eindeloos her te gebruiken, heel duurzaam dus. Het is in iedere gewenste vorm te maken. En de grondstoffen ervoor zijn niet schaars, zoals Michiel net al aangaf. Ik zeg wel eens: beton is het cement van de samenleving. Alleen nog maar beton gebruiken dus? “Nee”, reageren beide heren direct. Dankers: “Hout, staal en kunststof zijn ook prima materialen, maar zoek wel altijd naar de optimale combinatie. Hout is misschien wat zachter en komt wat aaibaarder over dan beton. Zelf zit ik in het zand en het grind, maar zonder cement stort het in. In bijna alle gebouwen zit beton, onze hele infrastructuur is opgebouwd uit beton, het beschermt ons en brengt ons overal naar toe. Maar mensen hebben er minder feeling mee en dat is jammer. Het beeld wordt versterkt door onjuiste informatie over ons product, met name dat het niet duurzaam zou zijn.”
Meer bouwen in hout?
Bij hoogbouw zien we al decennialang draagconstructie van beton of een combinatie van staal en beton. Maar de laatste jaren verrijzen er ook hoogbouwprojecten met een draagconstructie van gelamineerd hout en CLT (Cross Laminated Timber, of kruislaaghout). “Hout is een prachtig product, maar voor de verlijming van gelamineerd hout en CLT zijn vaak milieubelastende polymeren nodig. Dat zou voor een eerlijk vergelijk van de milieufootprint tussen bouwmaterialen best wat aandacht mogen krijgen. Daarnaast gaat veel hout verloren na de kap van een boom. Er groeien nu eenmaal geen rechte planken uit de grond. En er gaat een aantal jaar overheen voordat een boom optimaal CO2 opneemt. De productie van beton wordt niet beperkt door het tempo van de natuur”, zegt Rob van Gijzel.
[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]