[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ layout=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding_top=”” padding_right=”” padding_bottom=”” padding_left=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none” last=”no” hover_type=”none” link=”” border_position=”all”][fusion_text columns=”” column_min_width=”” column_spacing=”” rule_style=”default” rule_size=”” rule_color=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=””]
De wereldproblemen zullen niet ophouden na de coronacrisis. Er wachten ons nog genoeg onzekerheden, zoals de implicaties van vergrijzing en de klimaatverandering. De vraag is hoe we daar als maatschappij op kunnen inspelen, en of dat dan op een sociale, eerlijke wijze gebeurt. Een nieuwe economie, gericht op duurzaamheid en eerlijkheid in plaats van ongelimiteerde groei, begint zich al te ontwikkelen. Op korte termijn vindt een ingrijpende verandering in ons pensioenstelsel plaats. Hoe sociaal is het nieuwe pensioenakkoord en hoe leren we met deze veranderingen omgaan?
[/fusion_text][/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=”1_1″ layout=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding_top=”” padding_right=”” padding_bottom=”” padding_left=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none” last=”no” hover_type=”none” link=”” border_position=”all”][fusion_text columns=”” column_min_width=”” column_spacing=”” rule_style=”default” rule_size=”” rule_color=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=””]
Pensioenakkoord
Volgens Casper van Ewijk (prof. dr. emeritus hoogleraar economie Universiteit van Amsterdam en verbonden aan Netspar, het netwerk voor pensioenonderzoek) is de aanpassing van het pensioenstelsel minder groot dan men misschien verwacht. “Het grootste verschil zit in de wijze waarop we pensioenen per deelnemer bijhouden en communiceren. Het nieuwe contract is in wezen even sociaal, het blijft gewoon een collectief stelsel. Alleen is nu van meet af aan duidelijk dat het pensioen niet zonder risico is, en is de pensioenuitkering niet meer gegarandeerd. Dat is vooral erkenning van de werkelijkheid, want het idee dat vaste pensioenbeloftes worden nagekomen hebben we al een jaar of tien geleden los moeten laten. De financiële rendementen zijn daarvoor te wisselend, en door de vergrijzing is het aantal pensioengerechtigden te hoog in verhouding tot de werkenden om tegenvallers simpelweg te kunnen opvangen met premieverhogingen. Met het hogere risico hebben veel werknemers en gepensioneerden moeite, vandaar dat het als minder sociaal wordt ervaren.”
Zelf vindt Van Ewijk het nieuwe pensioenakkoord eigenlijk socialer, omdat het de risico’s eerlijker verdeelt en omdat bovendien allerlei overdrachten van jong naar oud grotendeels zullen verdwijnen. “Werkende jongeren betaalden stelselmatig teveel en oudere werkenden te weinig.” Het systeem wordt ook transparanter. “Het wordt duidelijk dat er een enorm vermogen is opgebouwd, dat stemt gerust, al blijven de beleggingsopbrengsten natuurlijk onzeker. Een solidariteitsvermogen in het nieuwe pensioenstelsel moet zorgen dat er geen pech- en geluksgeneraties ontstaan.”
Vergrijzing en onzekerheden
Een verbetering voor de toekomstige gepensioneerden is ook dat de koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting wordt afgezwakt. In plaats van één op één stijgt de AOW-leeftijd nog maar met tweederde van de stijging in de levensverwachting; dit is meer in lijn met de huidige verdeling tussen pensioen en werkend leven. De AOW blijft voor veel gepensioneerden de belangrijkste inkomstenbron, belangrijker dan het aanvullende pensioen, zeker voor de lagere inkomens.” Op corona en klimaatproblemen is het moeilijker anticiperen. “We moeten hoe dan ook met tegenslagen dealen, er is geen ontsnappen aan. Het enige wat we kunnen doen is eerlijk delen, en dat gebeurt in het nieuwe stelsel beter dan in het oude.” Dat geldt ook als de rente permanent laag blijft. “Dat zou een grote tegenvaller zijn, maar misschien niet te voorkomen. Mijn advies is voor iedereen om zich voor te bereiden op tegenslag. Het is zinvol om ook langer doorwerken in je achterhoofd te houden. Blijf investeren in je arbeidsvermogen!” Door de transparantie van het systeem kan iedere deelnemer beter zijn pensioenvermogen volgen, en daarmee in zijn toekomstplanning rekening houden.
Social enterprises
Ook het bedrijfsleven moet zich voorbereiden op een onzekere toekomst. Steeds meer ondernemingen leggen de nadruk op eerlijke verdeling en duurzaamheid, en minder op groei- en winstmaximalisatie als einddoel. Mark Hillen is directeur van Social Enterprise NL, dat de beweging van sociaal ondernemers faciliteert. Social enterprises zijn bedrijven met een sociale, maatschappelijke missie. Een sociaal koffiemerk wil bijvoorbeeld de boeren een menswaardig bestaan bieden. Hillen: “Het bijzondere is dat zo’n bedrijf geheel vrijwillig meer dan het minimum betaalt aan zijn leveranciers. Daarbij hoort natuurlijk een bedrijfsvoering waarbij het bedrijf voor alle belanghebbenden zorgt, en niet voor alleen de aandeelhouders. Een stakeholdersmodel eigenlijk”. Voor de geloofwaardigheid, om greenwashing te voorkomen, zou dit dan moeten worden geborgd, vindt Hillen, zodat de koffieboer ervan op aankan dat hij een eerlijke vergoeding krijgt, en de klant ook weet dat hij sociaal betrokken koffie koopt. “De essentie van sociaal ondernemen zou eigenlijk in het wetboek moeten staan, zodat de bestuurders daarop aanspreekbaar zijn.”
Wereldproblemen
Om de wereldproblemen het hoofd te bieden is volgens Hillen een geheel ander bedrijfsleven nodig. Het bedrijfsleven heeft mooie dingen gecreëerd, zoals meer welvaart, maar met een enorme schaduwkant. “Het bedrijfsleven moet anders gaan denken en voelen. Gelukkig komt dat al op gang, en zijn er ook al grotere bedrijven die in klimaatneutraliteit willen investeren in plaats van aandeelhouderswaarde. De sociale ondernemingen zijn de voorlopers.” Sociaal betekent in dit geval meer dan alleen eerlijke verdeling. “People en planet horen bij elkaar. Het gaat om de drijfveer om de aarde, en de samenleving, leefbaar te houden. Mens en milieu dus. Als de koffieboer geen geld heeft hakt hij het bos om om een vuurtje te stoken, als hij wel geld heeft koopt hij een zonnepaneel en blijft het bos staan, zo simpel kan het zijn.” Dat betekent al snel conflicten met de huidige, op financiële groei gerichte, vrijhandelseconomie. “Veel bedrijven kijken naar financiële winst op korte termijn, mede gedwongen door hun aandeelhouders, waaronder onze pensioenfondsen, die daar weer afhankelijk van zijn voor hun dekkingsgraden. Sociaal ondernemers laten zien dat we anders kunnen denken en doen, maar dat heeft zijn beperkingen zolang de economie de andere kant op wijst. Een echte systeemtransitie is nodig, waarbij duurzaamheid voorop komt te staan.”
[/fusion_text][fusion_imageframe image_id=”2929|medium” max_width=”” style_type=”” blur=”” stylecolor=”” hover_type=”none” bordersize=”” bordercolor=”” borderradius=”” align=”none” lightbox=”no” gallery_id=”” lightbox_image=”” lightbox_image_id=”” alt=”” link=”” linktarget=”_self” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=””]https://cliquemedia.nl/wp-content/uploads/2020/10/pexels-fauxels-3184431-200×300.jpg[/fusion_imageframe][fusion_separator style_type=”none” hide_on_mobile=”small-visibility,large-visibility” class=”” id=”” sep_color=”” top_margin=”” bottom_margin=”” border_size=”” icon=”” icon_circle=”” icon_circle_color=”” width=”” alignment=”center” /][fusion_separator style_type=”none” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=”” sep_color=”” top_margin=”” bottom_margin=”” border_size=”” icon=”” icon_circle=”” icon_circle_color=”” width=”” alignment=”center” /][fusion_text columns=”” column_min_width=”” column_spacing=”” rule_style=”default” rule_size=”” rule_color=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=””][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
