Journalist Max Moskowicz was nog geen veertig jaar toen hij door een lage testosteronspiegel nauwelijks zijn bed meer uit kwam. Na behandeling verdwenen zijn klachten als sneeuw voor de zon. Volgens seksuoloog Bert-Jan de Boer leidt het taboe rond testosterondeficiëntie (TD) echter nog altijd tot onderbehandeling. “Veel mannen gaan bij TD-achtige klachten niet naar de huisarts.”
GAMECHANGER
“Na de geboorte van mijn zoon begon ik me minder goed te voelen,” vertelt Moskowicz. “Ik sliep heel slecht, had weinig energie, werd dikker en had moeite om me te concentreren.” Moskowicz dacht zelf aan TD, maar zijn huisarts bleek dit niet te kennen. “Ze liet wel het testosterongehalte prikken en ik bleek inderdaad aan de lage kant te zitten, hoewel nog net binnen de acceptabele norm.” Een arts van Andros Clinics adviseerde Moskowicz om eerst maar eens goed te gaan sporten en beter te gaan eten. “Na drie maanden sporten was er inderdaad een hele verbetering, maar daarvoor moest ik wel drie tot vier dagen per week de sportschool in. Ik deed vervolgens een trial met een testosterongel en dat bleek een geweldige gamechanger. Mijn vet verdween als sneeuw voor de zon, de energie en concentratie kwamen terug. Ik kon weer werken en lekker sporten zonder vermoeid te zijn.”
DALING VANAF JE 35E
Dr. Jack Beck is als uroloog verbonden aan het Sint Antonius ziekenhuis Nieuwegein. “Testosteron is een geslachtshormoon waarvan de aanmaak bij jongens gedurende de puberteit enorm stijgt,” vertelt Beck. “Het zorgt in die periode onder meer voor groei van de penis, zin om te vrijen en sterkere spieren.” De aanmaak blijft stijgen tot gemiddeld het 35e levensjaar, waarna de aanmaak elk jaar 1 procent daalt. “Maar die daling zet bij de ene man sneller in dan bij de andere,” aldus Beck. “En de een heeft ook een hogere uitgangswaarde dan de ander wanneer de daling inzet.” Het gevolg is dat sommige mannen sneller last krijgen van TD klachten dan andere mannen.”
VERMOEIDHEID, SOMBERHEID EN ERECTIESTOORNISSEN
“Bij een testosteronwaarde lager dan 8 nmol/l spreek je van TD,” licht Dr. Beck toe. “Bij een waarde van 12 nmol/l en hoger verwachten we een normaal testosteron. Testosteronwaarden tussen 8-12 nmol/l vallen in het schemergebied waarna extra bloedonderzoek nodig is.”
In het begin van TD is er vaak sprake van vermoeidheid, somberheid, verminderde fitheid, erectiestoornissen en afname van het libido. Gevolgd door depressiviteit, verlies van initiatief, opvliegers, verlies van libido en uiteindelijk verlies van erecties. Na behandeling van de TD zit er volgens Beck ook een volgorde in de verbetering van de klachten.
“Het libido verbetert na de start van de behandeling meestal het snelst, een maand later gevolgd door de vitaliteit. De depressieve gedachten verdwijnen weer wat later.”
UIT DE TABOESFEER
Dr. Bert-Jan de Boer is huisarts en seksuoloog bij Mannenkliniek de Boer. Volgens De Boer is TD nog altijd een taboe-achtig onderwerp. “Veel mannen gaan door een gebrek aan kennis en schaamte bij TD-achtige klachten niet naar de huisarts,” aldus De Boer. “Als man ‘moet’ je altijd energie en zin in seks te hebben, dat hoort bij onze identiteit. Daarnaast wordt er door huisartsen maar weinig op TD gelet. Het komt in het medisch onderwijs nauwelijks aan bod en klachten als ‘lamlendigheid’ worden door huisartsen al snel als ‘depressie’ vertaald. Zowel huisartsen als alle mannen zouden alerter op TD moeten worden.” Gelukkig ziet De Boer inmiddels wel steeds meer mannen met een daadwerkelijke TD in zijn kliniek, waaronder ook een aantal twintigen dertigjarigen. “Dat betekent dat mannen toch wat alerter beginnen te worden.” Beck wijst in dit kader ook op de langetermijngevaren van TD. “ Het is te vergelijken met een hoog cholesterol. Mannen met een onbehandelde TD hebben misschien geen klachten, maar kunnen op lange termijn wel schade oplopen en ook op jongere leeftijd overlijden.”
TESTOSTERON SUBSTITUTIE EN LIFESTYLE
De behandeling van TD bestaat uit het toevoegen van testosteron via de mond, de spier of de huid. “Ik heb zelf ook een spuit geprobeerd,” vertelt Moskowicz. “Maar ik vind een gel die testosteron via de huid afgeeft prettiger.” Ook de Boer is te spreken over de gel: “Via een gel wordt de testosteron traag afgegeven en dat zorgt voor minder schade in de natuurlijke organen.” Hiernaast wijs De Boer erop dat het veranderen van lifestyle ook een belangrijk onderdeel van de behandeling vormt. “Het testosteron stijgt al aanzienlijk als je 10 procent lichaamsgewicht verliest. Daarnaast is het belangrijk om geen alcohol te drinken voor het slapengaan. Alcohol tast de REM-slaap aan die cruciaal is voor de aanmaak van testosteron.”
Ga naar www.cliquemedia.nl/podcast om de podcastaflevering over testosterondeficiëntie te luisteren.
